Τύμπανα, τα δερμάτινα ρακτήρια κόσκινα, τα εν Βάκχαις κρουόμενα... (Πίνδαρος)

Γυναίκα εξέχουσας θέσης που κρατάει τύμπανο

Η αυγή της ύπαρξης των κρουστών, σύμφωνα με έρευνες ανθρωπολόγων και ιστορικών επιστημόνων, χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ο ήχος και ο ρυθμός τους, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα, σαν μια Σειρήνα κεντρίζει και μαγεύει όλους τους ανθρώπους.

Η αντίληψη του ρυθμού είναι έμφυτη και όχι επίκτητη. Αυτό εξηγεί το γεγονός ότι ο ρυθμός είναι μια βασική γλώσσα που ο καθένας καταλαβαίνει σε όποια ήπειρο κι αν βρίσκεται. Μέσω των κρουστών οργάνων, κάποιες φορές με διακριτική λεπτότητα και άλλοτε με δύναμη συντριπτική, ο ρυθμός συναντά τους χτύπους της καρδιάς των ανθρώπων και τότε δημιουργείται ένα κύμα ενέργειας που ενισχύει την επιθυμία όλων για ένταση και ζωή.

Τα κρουστά αποτελούν την μεγαλύτερη οικογένεια οργάνων στο κόσμο της μουσικής. Είναι ρυθμικά μουσικά όργανα, δηλαδή εκφράζονται με τον ρυθμό και ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Τα κυριότερα όργανα αυτής της κατηγορίας είναι το τύμπανο, το Κρόταλο, τα Κύμβαλα, καθώς και διάφορα σείστρα και κουδούνια. Στην αρχαία Ελλάδα, όλα αυτά, χρησιμοποιούνταν κυρίως σε τελετές και εκδηλώσεις λατρευτικού χαρακτήρα.

Το Τύμπανο, για παράδειγμα, παιζόταν σε τελετές του Διονύσου Βάκχου και της Κυβέλης, κυρίως από γυναίκες. Το κρατούσαν όρθιο στο αριστερό τους χέρι και το έκρουαν με τα άκρα των δαχτύλων του δεξιού χεριού. Σε εκστατική κατάσταση, οι γυναίκες μετέφεραν στους ακροατές τη ζεστασιά του ρυθμού που βρίσκεται σε κάθε γωνιά της Γης.

Αναμχάρα

Αυτές τις μέρες κυκλοφορεί από τις μουσικές εκδόσεις Σείστρον το πρώτο προσωπικό CD της Κέλυς Θωμά με τίτλο Αναμχάρα. Η λέξη "Αναμχάρα" προέρχεται από την Ιρλανδική Κέλτικη γλώσσα "Gaelic" και σημαίνει "φίλος της ψυχής". Όλα τα κομμάτια του CD είναι συνθέσεις της Κέλυς Θωμά, η οποία είναι βασικό μέλος του συγκροτήματος "Λαβύρινθος" του Ross Daly εδώ και δέκα χρόνια.

Η Κέλυ Θωμά γεννήθηκε το 1978 στο Πειραιά. Το 1995 ξεκίνησε να ασχολείται με τη λύρα με δάσκαλο τον Ross Daly. Από το 1998 ταξιδεύει με τον ίδιο και το συγκρότημα του Λαβύρινθος σε πόλεις της Ευρώπης της Ασίας, της Αμερικής και της Αυστραλίας. Μέσα από αυτή την εμπειρία έχει συνεργαστεί με καταξιωμένους μουσικούς διαφορών παραδόσεων του κόσμου, γεγονός που έχει συμβάλει σημαντικά στην διαμόρφωση του ιδιαίτερου ήχου που χαρακτηρίζει το παίξιμό της.

Στο CD αυτό παίζει η ίδια λύρα με ένα μοναδικό, δικό της τρόπο. Οι συνθέσεις της φανερώνουν μια πλούσια φαντασία και μια σοφή και ώριμη ισορροπία, ανάμεσα στην απαιτούμενη πειθαρχία και αυστηρότητα που χαρακτηρίζουν τις παραδόσεις στις οποίες μαθήτευσε η ίδια, και στην ελεύθερη δημιουργική έκφραση μακριά από δογματισμούς που είναι ζωτική ανάγκη κάθε νέου καλλιτέχνη.

Χαρακτηριστικό είναι το άκουσμα πολλών τοξωτών σε συνδυασμό με τα καταπληκτικά κρουστά του Zohar Fresco. Στο CD συμμετέχουν επίσης πολύ σημαντικοί μουσικοί όπως ο Efrén López στη βιόλα ντα ρόδα, ο δεξιοτέχνης του Περσικού κρουστού τόμπακ, Pedram Khavar-Zamini, ο Ahmet Erdoğdular σε ένα φωνητικό αυτοσχεδιασμό, και ο Ross Daly στο τάρχου και στη λύρα.

www.myspace.com/kellythoma

Γιώργος Ιακωβίδης

Παιδική συναυλία (εικ. 1)

Το κρύο Λούσιμο (εικ. 2)

Ο κακός εγγονός (εικ. 3)

Η αγαπημένη της γιαγιάς (εικ. 4)

Παππούς και εγγονός (εικ. 5)

Πρώτα Βήματα (εικ. 6)

Μητρική Στοργή (εικ. 7)

Ο Γεώργιος Ιακωβίδης είναι ο κατεξοχήν εκπρόσωπος της ακαδημαϊκής ζωγραφικής στην Ελλάδα και ένας από τους κορυφαίους του 20^ου αιώνα. Έχει αφήσει μεγάλο ζωγραφικό έργο, περί τους 200 ελαιογραφικούς πίνακες που σώζονται στα μεγαλύτερα μουσεία της Ευρώπης και της Αμερικής, στη Πινακοθήκη Αθηνών και σε διάφορες ιδιωτικές συλλογές.

Γεννήθηκε το 1852 στα Χύδηρα της Λέσβου. Ξεκίνησε τη μαθητεία του στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας και είχε δάσκαλους κορυφαία ονόματα της Ελληνικής ζωγραφικής, τους Νικηφόρο Λύτρα και τον Λεωνίδα Δρόση. Από το Σχολείο των Τεχνών αποφοίτησε με άριστα τον Μάρτιο του 1877, ενώ είχε ήδη αρχίσει να διακρίνεται για το ζωγραφικό του ταλέντο.

Την ίδια χρονιά τον Νοέμβριο, έλαβε υποτροφία από το ελληνικό κράτος και αναχώρησε για το Μόναχο με σκοπό να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της πόλης. Δάσκαλοί του ήταν ο Ludwig von Lofftz, ο Wilhelm von Lindenschmidt και ο Gabriel von Max. Αποφοίτησε από την Ακαδημία Καλών Τεχνών το 1883. Για τα επόμενα δεκαεπτά χρόνια συνέχισε να εργάζεται στην ίδια πόλη.

Στα χρόνια της παραμονής του στο Μόναχο, τα θέματά του ήταν κυρίως σκηνές της καθημερινής ζωής, ιδίως συνθέσεις με παιδιά, εσωτερικά σπιτιών, λουλούδια και άλλα. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα στράφηκε προς την δημιουργία πορτρέτων και υπήρξε ένας από τους πιο σπουδαίους Έλληνες προσωπογράφους.

Διακρίθηκε επίσης ως ζωγράφος παιδικών σκηνών και ανθογραφίας. Από τα έργα του τα πλέον γνωστά είναι: η "Παιδική συναυλία" (εικ. 1), το "Κρύο λούσιμο" (εικ. 2), ο "Κακός εγγονός" (εικ. 3), η "Αγαπημένη της γιαγιάς" (εικ. 4), ο "Πάππος και ο εγγονός" (εικ. 5), τα "Πρώτα βήματα" (εικ. 6) και η "Μητρική στοργή" (εικ. 7).

Το 1900 ανέλαβε τη διεύθυνση της Εθνικής Πινακοθήκης στην Αθήνα και τέσσερα χρόνια αργότερα διαδέχθηκε τον Νικηφόρος Λύτρας στην Έδρα της Ελαιογραφίας στη Σχολή Καλών Τεχνών. Το 1910, με τον διαχωρισμό της Σχολής Καλών Τεχνών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με βασιλικό διάταγμα του ανατέθηκε η διεύθυνση του Σχολείου Καλών Τεχνών και αποχώρησε το 1930 με τον τίτλο του "επίτιμου διευθυντού". Πέθανε το 1932 λίγο πριν κλείσει τα ογδόντα του.