Ο βασάλτης είναι πέτρωμα το οποίο έχει προέλθει από στερεοποίηση λάβας ηφαιστείων. Υπάρχει σε αφθονία στην παραλία των Βατερών της Λέσβου (είναι το τεφρό σκούρο πέτρωμα της φωτογραφίας).
Είναι πάρα πολύ σκληρό πέτρωμα. Αντέχει στην επίδραση του ατμοσφαιρικού αέρα, των καιρικών συνθηκών και σε μεγάλες πιέσεις. Συχνά έχει μαξιλαροειδή υφή και αμυγδαλοειδείς κοιλότητες.
Οι βασάλτες χρησιμοποιούνται για επίστρωση αυτοκινητόδρομων, για μυλόλιθους και για οικοδομικό υλικό. Είναι το κατεξοχήν διαδεδομένο ηφαιστειακό πέτρωμα από το οποίο δομείται ο πυθμένας των ωκεανών.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Παν. Σ. Παρασκευαϊδη "Η Μυτιλήνη επι Γατελούζων"
Οι Γατελούζοι (1355 - 1462) βέβαια δεν είναι δημοκρατικοί Κυβερνήτες εκλεγόμενοι απ' το λαό, όπως δεν ήταν όλοι οι βασιλείς και Ηγεμόνες σ' Ανατολή και Δύση την περίοδο αυτή της Ιστορίας και δεν είναι "ισχύς τους η αγάπη του λαού τους", αλλά ούτε η "πειθώ" των όπλων τους. Ισχύς τους είναι, όχι μόνον η αναγνώριση και στήριξη τους απ' τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα και τη Γένουα, είναι, όπως σε κάθε εποχή, ο πλούτος τους. Αφού συνέλλεξαν αγαθά και χρήματα με την πειρατεία, την οποία ποτέ δεν παραμέλησαν να ασκούν, το εμπόριο, το δουλεμπόριο, ακόμα και τις οικονομικά συμφέρουσες επιγαμίες, έκαναν επενδύσεις στον τόπο που κυβερνούσαν.
Στη Λέσβο έχουν ανάκτορα και πύργους, σπίτια και κήπους, μαγαζιά και κτήματα. Στο Πληγώνι είναι τα εξοχικά τους. Το ίδιο θα συμβεί και με τους μετέπειτα άρχοντες της Τουρκοκρατίας, σαν τον Χασάν Πασά Τζετζάερλη ή τους Κουλαξίζηδες. Οι Γατελούζοι επιπρόσθετα έχουν και ελέγχουν τα ορυχεία της στύψης (alumen), που τους αποδίδουν ετησίως χιλιάδες φλορίνια. Στύψη ανακάλυψαν στα Κοντίσια της Άγρας, στα Παράκοιλα και στη Στύψη, χωριό που δημιουργήθηκε απ' τους εργαζόμενους στα κάτω από αυτό ορυχεία. Στη Στύψη, μια μεγάλη έκταση άδενδρη και άγονη σήμερα, έχει τα "pits" (λάκκους) και τις τεράστιες εκσκαφές με όγκους κοκκινωπού και ασπριδερού πετρώματος.
Οι Γατελούζοι κατασκεύασαν σε μεγάλη διαδρομή λιθόστρωτο μέχρι το σημείο φόρτωσης του ορυκτού. Για να μη γλιστρούν τα ορυκτά ζώα στους λίθους του οδοστρώματος δημιούργησαν με σφυρηλάτηση μικρές οπές. Χιλιάδες άνθρωποι εργάστηκαν στα ορυχεία της Στύψης και χιλιάδες ζώα μετέφεραν το ορυκτό στο λιμάνι της Πέτρας για εξαγωγή στην Ευρώπη. "Καραβιές" ολόκληρες στύψης διακινούνταν απ' τον τόπο φόρτωσης και πουλιόταν για την βιομηχανία νημάτων, δερμάτων, χρωμάτων και για φαρμακευτική χρήση. Το προϊόν είχε και το προσόν να μην είναι άμεσα χρήσιμο στους πειρατές, γιατί πέτρες και χώματα δεν αποτελούσαν επιθυμητή λεία.
Εμφανίσεις ηφαιστειακών πετρωμάτων τα οποία δείχνουν τα φαινόμενα κατάτμησης λόγω εξόδου της λάβας και σχετικά απότομης ψύξης της, κοντά στηΣτύψη .
Στη Λέσβο απαντούν οι παρακάτω τύποι πετρωμάτων που ανάλογα με την ηλικία σχηματισμού τους διακρίνονται από τα παλαιότερα προς τα νεότερα σε σχηματισμούς της βάσης, που απαντούν στη θέση τους, στο κάλυμμα των υπερβασικών πετρωμάτων και στα νεότερα πετρώματα Νεογενούς ηλικίας.
Τα πετρώματα της βάσης, που είναι και τα παλαιότερα, περιλαμβάνουν Νεοπαλαιοζωϊκούς και Τριαδικούς σχηματισμούς (υπόβαθρο της νήσου) και ανήκουν σε σχιστόλιθους, κρυσταλλικούς ασβεστόλιθους, δολομίτες. Τα πετρώματα αυτά συναντώνται σε μεγάλη έκταση στο νοτιοανατολικό τμήμα της Λέσβου και σε μικρότερη έκταση στο βορειοδυτικό.
Τα νεότερα πετρώματα απαντούν στην περιοχή Πολιχνίτου, Μυτιλήνης και Γαβαθά-Σιγρίου-Ερεσού. Κατά τη γεωλογική περίοδο του Νεογενούς εκδηλώθηκε μεγάλη ηφαιστειότητα στη Λέσβο, έτσι τα ηφαιστειακά πετρώματα καταλαμβάνουν αναλογικά το μεγαλύτερο τμήμα των σχηματισμών του Νεογενούς στη Λέσβο.
Οι ερευνητές Borsi και Pe-Piper, χρησιμοποιώντας τις μεθόδους ραδιενεργών ισοτόπων και συγκεκριμένα τις μεθόδους καλίου-αργού, βρήκαν ότι τα περισσότερα πετρώματα έχουν ηλικίες που κυμαίνονται ανάμεσα στα 16 και 21.5 εκατομμύρια χρόνια. Επίσης, με βάση παλαιομαγνητικά δεδομένα διαπιστώθηκε ότι τα ηφαιστειακά πετρώματα της Λέσβου εξεχύθηκαν από τα ηφαίστεια σε διαφορετικούς χρόνους και έχουν διαφορετική σύσταση.
Αν και η σύγκλιση (σύγκρουση) λιθοσφαιρικών πλακών, που προκάλεσε τα φαινόμενα ηφαιστειότητας στη Λέσβο, διήρκησε μεγάλο χρονικό διάστημα ενός εκατομμυρίου χρόνων. Επίσης μικρή ηφαιστειότητα στη Λέσβο υπήρξε στη Λέσβο πριν από 21.5 και 16.5 εκατομμύρια χρόνια.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του Α. Κελέπερτζη " Οι Θερμές Πηγές & το Απολιθωμένο Δάσος στη Λέσβο".
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σημαντικές κατά τόπους αποθέσεις πυριτόλιθου που υπάρχουν στη κεντρική και βόρεια Λέσβο. Πρόκειται για επιφανειακά κοιτάσματα σε μορφή βράχων, φλεβών η κομματιών διάσπαρτα σε ευρεία έκταση.
Από έρευνες που έχουν γίνει στις περιοχές του πετρώματος διαπιστώθηκαν σημάδια εντατικής λατόμησης για την κατασκευή λίθινων εργαλείων (που ανήκουν στην εποχή της Πρώιμης Χαλκοκρατίας), αλλά και μέχρι πρόσφατα ο πυριτόλιθος χρησιμοποιήθηκε από τους ζευγάδες και τους μαστόρους ντουγενιών για το "αρμάτωμα" των πρωτόγονων αλωνιστικών, οι οποίες είναι γνωστές στη Λέσβο ως ντουγένια ή αρκάνια ή αρκάνες.
Πιο συγκεκριμένα, στο ύψωμα Μόσυνα της Αγίας Παρασκευής βρέθηκαν λίθινα εργαλεία (από πυριτόλιθο) της Πρώιμης Χαλκοκρατίας. Επίσης πολλά κομμάτια βρέθηκαν ανάμεσα σε πυκνά οικιστικά λείψανα των ιστορικών χρόνων στον σημαντικότατο αρχαιολογικό χώρο της Αποθήκας.
Ο πυριτόλιθος της φωτογραφίας βρίσκεται στη Λιγώνα, μια περιοχή κοντά στη Πέτρα.
Στις περισσότερες θέσεις το πέτρωμα παρουσιάζει μεγάλο βαθμό κρυστάλλωσης και η ποιότητά του είναι καλή, έως πολύ καλή. Παρατηρείται σε πλούσια χρωματική κλίμακα με συνηθέστερες τις καφετιές αποχρώσεις, το βαθύ κόκκινο και το μουσταρδί. Ακολουθούν οι ποικιλίες του μαύρου και του λευκού πυριτόλιθου...
Πάρε στα χέρια σου αυτόν το φωτεινό και διαυγή κρυστάλλινο λίθο, απόρροια της αθάνατης και φλογερής λαμπρότητας,γιατί η άφθαρτη καρδιά των αθανάτων χαίρεται πολύμε την πύρινη φλόγα.
Αν φθάνοντας στον ναό, τον έχειςστα χέρια σου, κανείς απ' τους μακάριους δεν θα αρνηθείτις ευχές σου. Άκουσε για να μάθεις του λευκού λίθου τη δύναμη. Γιατί αν χωρίς δυνατή φωτιά, θες να παράγεις φλόγες, σε συμβουλεύω πάνω από ξερά δαδιά να τον τοποθετήσεις, κι αυτός αμέσως, όντας απέναντι από τον καταυγάζονταήλιο, θα απλώσει στα δαδιά μικρή ακτίνα κι αυτή,αγγίζοντας τα πολλά και κατάξερα κλαδιά, προκαλεί καπνό αρχικά κι έπειτα λίγη φωτιά, μα τέλος ανάβει πολλή φλόγα.
Αυτό οι παλιοί το αποκαλούσαν ιερό πυρ. Και νομίζω πως εκτός αυτής , δεν υπάρχουν άλλεςφλόγες καλύτερες για να κάψεις σφάγια αφιερωμένα στους θεούς.
Κι ακόμη ως φίλος θα σου φανερώσω μέγα θαύμα. Αυτός δηλαδή ο λίθος που αιτία είναι της φλόγας, αν τον βγάλειςπάνω απ' τη φωτιά, γίνεται πάλι ψυχρός, αν τον ψηλαφήσεις.
In ancient times it was not possible to talk about the properties of a crystal without simultaneously discovering the powers of the god or goddess with which it was associated. In the texts of Orpheus (Lithika) there is a lot of information available about how crystals were used by mystics in ancient Greece for protection, healing and cleansing.
The legend tells us that Selenite is associated with the Greek moon goddess Selene. The etymology of both names are connected to the Greek word selas, meaning 'brightness'. Selene is the daughter of the Titans Theia and Hyperion. After her brother, Helios, finishes his journey across the sky, Selene, freshly washes in the waters of Earth and begins her own journey as night falls upon the earth. Her sister, Eos , is goddess of the dawn.
A number of other goddesses were also associated with the moon, however, it is only Selene that was represented by the old Greek poets as the moon incarnate. Other Greek moon goddesses included Eileithyia, Hecate, Artemis and Hera (who sometimes doubled for Selene in the Endymion myth).
Selene is the patron of the feminine because she has the power to ease birth and to inspire love. Thus through its association with the goddess Selene, Selenite was believed to contain feminine energy. Selenite is a variety of Gypsum that may be found in the form of natural colourless clear crystals, needle like crystals or white tabular crystals of rare clarity and brightness that bears a great likeness to the moon.
The crystal bearing clay in the old mineral locality of Stipsi is generally bluish gray in colour although on a surface level it is partially mixed with soil and is a lighter tan in colour. Currently, the clay bank locality is situated on public property where the inhabitants of the area are allowed to throw their garbage..
Καθώς επέστρεφα σήμερα από το τσαμλίκι (πευκοδάσος), σταμάτησα στην περιοχή "Αράπη Πέτρες" για να τραβήξω μερικές φωτογραφίες.
Η παράδοση λέει ότι εδώ, στα πολύ παλιά χρόνια, ζούσε ένας αράπης ο οποίος απαιτούσε από τους περαστικούς να μαζεύουν πέτρες για να χτίσει το αρχοντικό του. Οι πέτρες όμως είναι τόσες πολλές που φτάνουν και περισσεύουν για να χτίσει κανείς εκατό αρχοντικά, επομένως, αυτό δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παραμύθι, θα μπορούσε εύκολα να συμπεράνει κανείς (εικ. 1).
Έχουν κοκκινωπό χρώμα και δεν ζυγίζουν πάνω από δυο κιλά η καθεμιά (εικ. 2). Υπάρχουν βέβαια και πιο μικρές πέτρες. Το τοπίο, που δεν υπερβαίνει πάνω από μερικά στρέμματα σε έκταση, έχει σχήμα κρατήρα (εικ. 3). Κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν ότι δημιουργήθηκε πριν από εκατομμύρια χρόνια από την πτώση ενός μετεωρίτη.
Λίγα μέτρα πιο πέρα, αρχίζει πάλι το πευκοδάσος (εικ. 4).
